Ból brzucha zazwyczaj jest objawem chorób jamy brzusznej. Gdy towarzyszą mu nudności, może być symptomem chorób układu pokarmowego. Ból podbrzusza może natomiast wskazywać na schorzenia związane z układem rozrodczym bądź moczowym. Dodatkowo rozlany ból brzucha może wynikać z chorób metabolicznych, a nawet zatruć.
Ból w podbrzuszu u kobiet łączy się zwykle z cyklem miesiączkowym i najczęściej występuje tuż przed miesiączką lub w jej trakcie. Taka dolegliwość po miesiączce może wskazywać na problemy żołądkowo-jelitowe, na przykład na zaparcie. W okresie okołomenstruacyjnym kobieta jest na nie bardziej narażona z powodu zmian hormonalnych.
Przyczyny bólu podbrzusza – torbiele i guzy jajników
Przyczyną bólu podbrzusza mogą być torbiele i guzy jajników2. Jak łagodzić takie dolegliwości? Sposób leczenia torbieli zależy od ich rodzaju – przy zmianach czynnościowych zdarza się dość często, że w powtórnym badaniu USG narządu rodnego nie obserwuje się już ich. W torbielach czekoladowych natomiast konieczna może okazać się operacja, wykonywana najczęściej metodą laparoskopii.
Guzy jajników wymagają dokładniejszej diagnostyki obrazowej i biochemicznej oraz zachowania czujności onkologicznej – leczenie jest operacyjne, a zakres operacji oraz ewentualna terapia następcza zależy od rodzaju guza3. Jeżeli dojdzie do skrętu torbieli jajnika, objawy są ostre i bardzo silne, a leczenie przeciwbólowe – mało skuteczne. Wskazana jest wtedy pilna operacja.
Podbrzusze boli też przy zapaleniu przydatków (jajników i jajowodu)4. Ta przypadłość przebiega często z gorączką oraz wysokimi wykładnikami stanu zapalnego w badaniach dodatkowych. Pacjentki skarżą się ponadto na upławy lub krwawienie z dróg rodnych. Leczeniem z wyboru jest antybiotykoterapia oraz doraźne podawanie leków o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym.
Ból podbrzusza jako objaw wielu chorób
Ból podbrzusza i krzyża może świadczyć o chorobach układu moczowego. Ze względu na budowę anatomiczną i krótką cewkę moczową kobiety są znacznie bardziej narażone na infekcje tego typu. Zapaleniu pęcherza moczowego towarzyszą dodatkowo objawy dyzuryczne (ból i pieczenie podczas oddawania moczu, częste oddawaniu moczu czy oddawanie moczu w nocy (nykturia). Rozpoznanie potwierdza się badaniem ogólnym moczu. Można również wykonać posiew moczu z antybiogramem. Terapia polega na włączeniu odpowiednich leków, zwykle antybiotyków.
Inną przyczyną tej przypadłości może być kolka nerkowa, jednak wtedy ból jest bardzo silny i nagły. W leczeniu stosuje się niesteroidowe środki przeciwzapalne, takie jak ibuprofen czy ketoprofen oraz leki rozkurczowe. Zarówno kolka nerkowa, jak i zapalenie pęcherza moczowego mają charakter nawrotowy.
Inną częstą przypadłością jest zespół jelita drażliwego. Choroba ta nie jest groźna dla zdrowia i życia, jednak jej objawy są dokuczliwe, a leczenie długotrwałe i często mało skuteczne. Ostry ból brzucha może też oznaczać poważne choroby, nawet zagrażające życiu, takie jak zapalenie wyrostka robaczkowego, któremu towarzyszy często gorączka oraz wzrost wykładników stanu zapalnego w badaniach laboratoryjnych. Jest to ostry stan – wymaga pilnego leczenia chirurgicznego. Do innych, stosunkowo częstych przyczyn bólu brzucha należą:
- zapalenie pęcherzyka żółciowego,
- zapalenie uchyłków jelita grubego,
- choroby prowadzące do niedrożności jelit lub przewodów żółciowych i trzustkowych.
Podsumowując, jest bardzo wiele przyczyn bólu brzucha. Dolegliwość ta bywa wyrazem błahej, samoograniczającej się choroby i jeśli ból jest dokuczliwy, można przyjąć leki przeciwbólowe takie jak paracetamol czy niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz rozkurczowe. Znaczne nasilenie bólu, jego przewlekłość lub wystąpienie innych niepokojących objawów powinny skłonić do wizyty u lekarza, niekiedy nawet w trybie ostrym – do izby przyjęć w szpitalu.
KETO/279/08-2020
Dowiedz się jakie są przyczyny bólu brzucha przed okresem?
