It looks like you are using an older version of Internet Explorer which is not supported. We advise that you update your browser to the latest version of Microsoft Edge, or consider using other browsers such as Chrome, Firefox or Safari.

06-04-2023 19:00

Przyczyny bólu głowy są bardzo różne, co przekłada się na jego zróżnicowaną manifestację. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek objawów towarzyszących czy braku efektu leczenia domowymi sposobami należy zgłosić się do lekarza w celu ustalenia podłoża dolegliwości i dostosowania odpowiedniej terapii.

Ból głowy to powszechna dolegliwość mogąca wystąpić w każdym wieku i w różnych okolicznościach. Bardzo często zdarza się, że ból głowy ma charakter samoistny (brak określonej przyczyny chorobowej). Czasami jednak ból głowy stanowi objaw zwiastujący chorobę czy nawet poważne zagrożenie zdrowia i życia. Dlatego też nie powinien być lekceważony. Najczęściej doraźne łagodzenie bólu głowy opiera się na podawaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Jeśli jednak nie przynoszą pożądanych rezultatów, konieczny jest kontakt z lekarzem. Nie należy lekceważyć bólu głowy, któremu towarzyszą inne niepokojące objawy - zawsze trzeba skonsultować się ze specjalistą.

Jakie mogą być przyczyny bólu głowy?

Przyczyny bólu głowy mogą być różne. Dolegliwość może mieć zarówno charakter samoistny, jak i wywołany chorobą. Nieraz bywa alarmem, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego. Powszechnie znane są migrena oraz napięciowe i klasterowe bóle głowy1.

Najczęstsze wtórne bóle głowy są spowodowane przez choroby naczyniowe mózgu, np. udar mózgu. Ból głowy w chorobie nadciśnieniowej występuje przy gwałtownym wzroście ciśnienia krwi. Bóle głowy, jako pierwszy objaw, stwierdza się u kilkunastu procent pacjentów z guzami wewnątrzczaszkowymi. W późniejszym przebiegu nowotworów mózgu na ból głowy skarży się ponad połowy chorych.

Bóle głowy występują także w przebiegu chorób kości czaszki. Choroby laryngologiczne, takie jak ostre zapalenie ucha środkowego czy ostre zapalenie zatok przynosowych, powodują dolegliwości połączone z charakterystycznymi dla danej jednostki objawami, takimi jak umiejscowienie bólu w okolicy ucha czy wyciek z nosa. 

Uporczywe i przewlekłe bóle głowy i twarzy pojawiają się w zespole stawu skroniowo-żuchwowego. Ból głowy jest jednym z objawów zmian zapalnych w układzie nerwowym, takich jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy zapalenie mózgu. Najczęściej towarzyszy mu wówczas podwyższona temperatura, bóle mięśni oraz ogólne osłabienie. Z kolei u pacjentów z urazami głowy ból głowy może wystąpić bezpośrednio po urazie lub w ciągu kilku dni po nim. Czasami ból głowy, który występuje po kilku tygodniach po urazie, może być jednym z objawów narastającego przewlekłego krwiaka mózgu2.

ból głowy

Przyczyna bólu głowy a objawy towarzyszące – na jakiej podstawie lekarz dokonuje rozpoznania?

Trudno jednoznacznie określić przyczynę bólu głowy. W pierwszej kolejności lekarz musi zebrać szczegółowy wywiad obejmujący informacje dotyczące czasu trwania dolegliwości, jej nasilenia, okoliczności pojawienia się, a przede wszystkim – objawów towarzyszących. Przy klasterowym bólu głowy pacjent opisuje go jako krótkotrwały z towarzyszącymi jednostronnymi objawami występującymi po stronie bólu: przekrwieniem i łzawieniem oka, zaczerwienieniem i potliwością twarzy, uczuciem zatkania i wyciekiem wodnistej wydzieliny z otworu nosowego. Innym rodzajem bólu samoistnego jest migrena – napady utrzymujące się do 72 godzin i nasilające się przy zwykłej aktywności fizycznej. Bólowi mogą towarzyszyć nudności, czasem wymioty oraz nadwrażliwość na światło, dźwięki lub zapachy.

Przyczyny bólu głowy u dziecka

Bóle głowy zdarzają się właściwie w każdej grupie wiekowej. Jednak jeśli można mówić o tendencji, to coraz częściej występują u dzieci. Doznania mają zwykle charakter bólu typu napięciowego. Jednak poza takimi epizodycznymi dolegliwościami najmłodsi skarżą się też na bóle migrenowe, które zwykle kojarzą się z dorosłymi. Najpoważniejszą przyczyną jest guz ośrodkowego układu nerwowego.

Pamiętajmy, że bóle głowy mogą być wywołane chorobą i stanowić sygnał bardzo zróżnicowanych problemów zdrowotnych. Dzieci reagują w ten sposób na anemię, nadciśnienie tętnicze, głód, odwodnienie czy infekcję. Ból głowy może być także manifestacją udaru mózgu, choroby nowotworowej, padaczki i chorób metabolicznych. A te koniecznie wymagają diagnostyki obrazowej3.

Jakie znaczenie w leczeniu ma określenie przyczyny bólu głowy?

Dobrze zebrany wywiad pozwala lekarzowi na wykonanie właściwej diagnostyki i uniknięcie zbędnych badań (co jest ważne szczególnie w przypadku dzieci). Określenie przyczyny bólu głowy pozwala ponadto na dobranie odpowiedniej terapii, która przyniesie zamierzony efekt.

KETO/285/08-2020

Bibliografia:

1. A. Prusiński, Neurologia praktyczna, wyd. 3, Warszawa 2011.
2. A. Prusiński, Bóle głowy – wybrane problemy, [w:] „Polski Przegląd Neurologiczny”, 2008, t. 4, nr 1, s. 9–14.
3. R. Podemski, Kompendium neurologii, wyd. 2, Gdańsk 2011.

Curated Tags

Przeczytaj również

Najczęstsze pytania

Zobacz także