It looks like you are using an older version of Internet Explorer which is not supported. We advise that you update your browser to the latest version of Microsoft Edge, or consider using other browsers such as Chrome, Firefox or Safari.

Bolesne miesiączkowanie w literaturze fachowej to dysmenorrhoea. Występuje nawet u 60% kobiet w wieku rozrodczym. Klasyfikuje się je jako pierwotne i wtórne bolesne miesiączkowanie. Zespół napięcia przedmiesiączkowego to cykliczne pojawianie się jednej lub kilku dolegliwości, które poprzedzają krwawienie menstruacyjne i występują w takim natężeniu, że mogą wpływać na pracę i jakość życia.

Miesiączka to regularne krwawienie z jamy macicy. Jest wynikiem cyklicznych zmian hormonalnych zachodzących w organizmie kobiety dojrzałej płciowo. Bezpośrednią przyczyną wystąpienia miesiączki jest złuszczenie się endometrium, czyli błony śluzowej jamy macicy.

Jak leczyć bolesne miesiączkowanie?

Bolesne miesiączkowanie to ból w podbrzuszu odczuwany kilka dni przed miesiączką lub w trakcie krwawienia1. Zdecydowanie częściej ta dolegliwość dotyczy dziewcząt i młodych kobiet. Za jej przyczynę uznaje się zwiększoną produkcję tzw. prostaglandyn w endometrium. Klasyfikuje się je jako pierwotne i wtórne bolesne miesiączkowanie. 

Leczenie bolesnych miesiączek zależy od przyczyny. Tabletki rozkurczowe zwykle nie przynoszą ulgi. U pacjentek z pierwotnym bolesnym miesiączkowaniem stosuje się leczenie objawowe, czyli niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak np. ketoprofen czy ibuprofen. Jeżeli terapia nie przynosi poprawy, lekarz może zlecić dodatkowo tabletki antykoncepcyjne. Jeśli i one nie pomagają, należy rozważyć występowanie innych chorób, a zatem wtórnej przyczyny dolegliwości bólowych. W przypadku pierwotnych bolesnych miesiączek dolegliwości bólowe z biegiem czasu albo po porodzie zmniejszają się lub całkowicie ustępują.

Co to jest zespół napięcia przedmiesiączkowego? 

Zespół napięcia przedmiesiączkowego to stan charakteryzujący się występowaniem uciążliwych objawów (natury fizycznej, behawioralnej i psychicznej) u pacjentki, u której nie stwierdzono wcześniej chorób natury organicznej lub psychicznej. Dolegliwości te występują regularnie w drugiej fazie (tak zwanej lutealnej) każdego cyklu miesiączkowego i ustępują lub ulegają złagodzeniu pod koniec miesiączki. 

Do dolegliwości zaliczamy głównie drażliwość, uczucie niepokoju, napięcie emocjonalne, zaburzenia nastroju (dominuje smutek, depresja), tkliwość piersi, wzdęcia (oraz związane z nimi bóle brzucha), bóle głowy czy uczucie zmęczenia, a także osłabienie koncentracji, zdolności poznawczych i wzrokowo-przestrzennych. Rodzaj dolegliwości oraz ich natężenie może się znacznie różnić u poszczególnych pacjentek2

Przyczyna zespołu napięcia przedmiesiączkowego nie jest znana. Istnieje wiele różnych teorii  - mówi się między innymi o czynnikach genetycznych czy cyklicznej czynności hormonalnej jajników. W leczeniu wykorzystuje się zarówno metody farmakologiczne (np. dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne, hormonalną terapię zastępczą), jak i niefarmakologiczne (zmiana stylu życia – redukcja stresu, ograniczenie spożywania kofeiny i alkoholu, ćwiczenia fizyczne, terapia poznawczo-behawioralna), a w ostateczności nawet leczenie chirurgiczne3.

Migrenowe bóle głowy
Ból brzucha przed okresem infografika

Ból brzucha przed okresem a ciąża

Ból podbrzusza przed miesiączką nie jest objawem wczesnej ciąży. Zazwyczaj pierwszym objawem ciąży jest zatrzymanie miesiączki i to właśnie wtedy warto zrobić test ciążowy. 

Do innych przyczyn występowania bólu brzucha przed okresem należą: 

  • endometrioza, czyli choroba, w której błona śluzowa macicy znajduje się nie tylko w jamie macicy, ale również w jamie otrzewnowej, a nawet innych narządach jamy brzusznej, 
  • mięśniaki macicy, 
  • adenomioza (typ endometriozy, który najczęściej dotyka kobiety pomiędzy 40 a 50 rokiem życia), 
  • torbiele i guzy jajników,
  • choroby jelit, 
  • zapalenie przydatków (jajników i jajowodów),
  • choroba zrostowa miednicy mniejszej4

Inną przyczyną bólu podbrzusza przed miesiączką może być ostre zapalenie przydatków (jajników i jajowodów) – chorobie tej towarzyszy często wysoka gorączka oraz upławy z pochwy.

Do silnego bólu brzucha przed okresem mogą prowadzić też: 

  • krwawienie do jamy otrzewnowej spowodowane pęknięciem torbieli jajnika, 
  • skręt torbieli jajnika,
  • rozlane zapalenie wyrostka robaczkowego5

Choroby te prowadzą do ostrego bólu brzucha i wymagają interwencji chirurgicznej, dlatego w przypadku silnego bólu brzucha nie należy zwlekać z konsultacją specjalistyczną. 

Podsumowując, występuje bardzo wiele przyczyn bólu brzucha. Niektóre powody są błahe i można je leczyć lekami przeciwbólowymi. Jeżeli jednak bólowi towarzyszą inne objawy lub dolegliwości nie ustępują po leczeniu zachowawczym, należy skonsultować się z lekarzem.

KETO/278/08-2020

Bibliografia:

1. Stany Nagłe Położnictwo i Ginekologia, red. R. Dębski, Medical Tribune Polska, Wyd. I, Warszawa 2012.
2. Położnictwo i ginekologia, red. G. Bręborowicz, t. 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. I, Warszawa 2010.
3. L. Speroff, M. Fritz, Kliniczna Endokrynologia Ginekologiczna i Niepłodność. Wydanie polskie, Medipage, Warszawa 2007. 
4. Sytuacje kliniczne w ginekologii, onkologii ginekologicznej i uroginekologii, red. G. Bręborowicz, E. Nowak-Markwitz, T. Rechberger, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Wyd. I, Warszawa 2017.
5. Położnictwo i ginekologia błyskawicznie, red. A. MacLean, P. Hardiman, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. I, Warszawa 2003.

Curated Tags

Przeczytaj również

Najczęstsze pytania

Zobacz także